Michael Porter tarafından ortaya konan ‘Değer Zinciri’ Çerçevesi, kuruluşların, değer ve rekabet avantajı oluşturabilecekleri etkinlikleri birbirine bağlı zincirler bütünü olarak analiz edebilmeyi sağlayan bir yönetim modelidir. Normalde, bir kuruluşun ‘Değer Zinciri’, diğer Değer Zincirleriyle bağlantılıdır ve daha büyük bir Değer Ağının parçasıdır. Değer Zincirini (Ağı), değeri kimin satın aldığı ve kullandığı; kimin sunduğu, dağıttığı, iletişimini yaptığı; kimin tasarladığı, geliştirdiği, ürettiği, hayat geçirdiği ve desteklediği şeklinde ele almaktayız. Değeri satın alan ve kullananları ise, Son Kullanıcı, Ekonomik Satın Alıcı ve Teknik Karar Vericiler olarak ayrıştırmaktayız.
Değer Zinciri (Ağı) boyunca Toplam Ürünün bileşenleri bir araya gelmekte, nihai Müşteri değeri Toplam Ürün olarak elde etmekte. Ürün, hizmet ya da çözüm şeklinde sunulacak değer, pazarlama, iletişim, satış gibi faaliyetlerle Müşterilere ulaştırılmakta. Pazara erişim faaliyetlerini ya doğrudan kendi işletme kaynaklarımızla ya da iş birlikleri oluşturarak farklı iş modelleri ile kanal (şube, toptancı, dağıtıcı, yeniden satıcı, franchise, perakende mağazası, dijital/sosyal vb.) üzerinden gerçekleştirebilmekteyiz. Pazara ve Müşterilere sunulacak Toplam Ürün ortaya çıkana kadar ürün ya da hizmet bileşenleri her bir İş Birimi’nden ve kanaldan bir(çok) değer eklenerek ilerler.
Değer Zinciri (Ağı) boyunca ne değer sunulduğu, hangi girdi ve bilgiyi kullanarak, hangi çıktı ve bilginin üretildiği, değerin kimlerle birlikte ve nasıl sunulduğu, nelere gereksinim duyulduğu ve değerin başarıyla sunulduğunu nasıl değerlendirdiklerini, Değer Zinciri (Ağı) Analizi sayesinde kapsamlı olarak değerlendirmek mümkündür.
Taninecz, G. tarafından, Industry Week’te yayınlanan “Zinciri Dövmek (Forging the Chain)” Anketine göre, Değer Zinciri Yönetimi sayesinde aşağıdaki konularda önemli miktarda iyileştirmeler elde edilmekte (% ankete katılan firmaların oranı):
- Müşteri hizmetlerinde iyileşme (%44),
- Maliyet tasarrufu ve hızlandırılmış teslimat zamanı (%40),
- Kalitede iyileşme (%39),
- Stok optimizasyonu (%35),
- Lojistik Yönetiminde iyileşme (%27),
- Satışlarda artış (%26),
- Pazar payında artış (%20).
Haziran 2019