Enerji, salt günlük yaşamımızı idame ettirmemiz için gerekli bir kaynak olmanın çok ötesinde, toplumu, doğayı ve gelecek nesilleri ilgilendiren bir konu. Bugünün kaynak gereksinimini karşılarken, tüm bu unsurları da birarada gözeten akıllı politika ve stratejiler geliştirmek, yenilikçi teknolojilerle beslemek, bir o kadar da etkili program ve projelerle hayata geçirmek durumundayız.
Dağıtık üretimin, akıllı mesken kavramının, elektrikli araçların, akıllı ürünlerin yaygınlaşması; yenilenebilir enerji maliyetlerinin optimize olmaya devam etmesi; güç üretim piyasalarına arz-talep dengeleyici mekanizmaların katılımı gibi gelişmelerle birlikte ulusların enerji hedefleri ve iklim değişikliği konular da geleneksel iş modellerinin sınırlarını zorlamakta.
Kurulan enerji sistemlerinden azami fayda ve tasarruf elde etmek, yatırımın geri dönüş süresini en aza indirgemek ve diğer sistemlerle birlikte verimli çalışmasını sağlamak oldukça önem taşımakta. Katma değerli enerji servisleri, kuruluşların gerek yeni enerji yatırımlarında, gerekse mevcut operasyonlarında verimli, üretken ve etkili olmalarında güvence sağlamaktadır. İşte bu noktada, gerek ham maddenin çıkarılıp, işlenmesinden; dağıtılıp, kullanım, atık ve yeniden kullanıma değin enerji yaşam döngüsünün tüm aşamaları; gerekse enerjinin herhangi bir biçimi (hidroelektrik, karbon yakıtlı-petrol, kömür, doğal gaz, nükleer, güneş, rüzgâr, jeotermal, gibi) katma değerli hizmetlerle zenginleştirilmeye ve daha değerli kılınmaya açıktır. Öte yandan katma değerli hizmetler sunacak iş modellerine doğru dönüşüm, ticarîleşme ve rekabet avantajı kazanmak açısından da kritiktir.
Gerek ülke çapında; gerekse sınaî, ticarî ya da mesken kullanımında olsun; enerji kullanım analizi yapılması, enerji verimlilik potansiyelinin tespit edilmesi, enerji tasarrufu sağlayan çözümler geliştirilmesi başlı başına katma değerli hizmet örnekleridir. Sadece meskenleri göz önüne alsak dâhi, ısı payölçerler, ısı, su veya soğutma sayaçları gibi çözümler sayesinde evlerde enerji tüketiminde üçte bire varan oranlarda tasarruf sağlanabilmektedir. TÜİK verilerine göre 2013 itibarı ile toplam enerjinin %22.7’ler seviyesinde meskenlerde kullanıldığı göz önüne alınırsa, oldukça etkili bir katkıdan bahsetmekteyiz.
Enerji yatırımcılarına ve işletmecilerine yönelik enerji piyasaları trend analiz ve tahmin çalışmalarının yapılması ve raporlanması; fizibilite etüdleri; proje maliyet değerlendirmesi ve analizleri; yatırım maliyet ve geri dönüşüm süresi (RoI) analizleri; enerji üretim maliyet analizi; tesis projelerinin planlanması; proje planlama ve yönetimi; sözleşme müzakereleri ve yönetimi; (3-boyutlu) tasarım, sistem tasarımı; inşaat, montaj sürepervizyonu ve işletmeye alma; kapasite planlama ve raporlama; işletme ve yönetim danışmanlığı; optimizasyon; projelerin finanse edilebilir noktaya getirilmesi ve finansman kaynaklarına erişim sağlama gibi yüksek değerli hizmetlerle desteklenen yatırımlar daha sağlıklı, verimli ve etkili olacaktır.
Bu tür hizmetleri, bütçe planlama ve optimizasyonu; yaşam döngüsü ve performans tasarımı; sistem verimlilik ve üretim hesaplaması; ekonomik modellemeler; proje finansman dosyasının hazırlanması; ekipman ve tesis analizi; yerleşim (konumlandırma); sistemdeki problemlerin tespiti ve çözümüne yönelik önerilerin sunulması; gibi daha da çeşitlendirmek mümkündür.
Saha fizibilite hizmetleri, planlama ve ölçümleri, saha ekspertizi, sahaya uygun ekipman ve işletme ve bakım hizmetlerinin seçimi, konstrüksiyon montajı ve devreye alma, test ve kabul işlemleri, saha ve montaj projeleme gibi sahaya yönelik hizmetler ise başlı başına birer fırsat sahasıdır.
Günümüzde, yaklaşık %15’lik bir ticarî verime ulaştığını gözlemlediğimiz, fotovoltaik sistemler gibi yeni sistemlerin endüstriyel uygulamalarda ve özel projelerde toplamın bir parçası olarak diğer sistemlerle entegrasyonu gerekecektir. İnşaat, mekanik, elektrik, elektronik, yarıiletken teknoloji üretimi, aydınlatma, ısıtma ve soğutma, su arıtma gibi farklı alanlarla iş birliği içinde ortak projeler geliştirmek, bu projeleri teşvik ve hibe sistemlerinden faydalandırmak, proje yönetimi, kurulum ve destek hizmetleri sunmak mümkündür.
Doğrudan ya da iş birlikleri ile katma değerli enerji ‘takip’ hizmetlerinin yayılımı, birçok oyuncu açısından potansiyel pazar fırsatı olabilecektir. Web portaller; sistem performans yönetimi; internet/mobil cihazlar üzerinden sistem performans kontrolü, arıza bildirimi, anlık üretim ve diğer parametrelerin takibi; ‘zone’ yönetimi bu tür hizmetlere örnek olabilir. Tüketiciler, doğrudan abone olabilecekleri bu tür servislerin ötesinde, katma değerli hizmetlerle birlikte sunulabilecek HVAC (ısıtma- havalandırma- iklimlendirme-soğutma) hizmetleri, servis sözleşmeleri, ev kullanımı garantisi, cihaz garantisi, güvenlik hizmetleri, güneşe yönelik hizmetlere de ilgi göstermekte.
Yayın: ICT Media Enerji, Ekim 2015