Günümüzde, teknolojik gelişmeler ve küreselleşme başta olmak üzere birçok faktörün bir araya gelmesi ile rekabet şartları ağırlaşmakta ve doğal olarak ‘insan’ın yaratacağı katma değer ön plana çıkmakta. Rekabetçi değer ise, ۰fark yaratabilme, ۰güvenin tesis edilmesi, ۰vaatlerin gerçekleştirilebilmesi ve ۰etkili sonuçlar elde edilebilmesine dayanmakta.
Farkı yaratabilmek için vaadin buluşacağı hedef kitleyi (çalışanlar, müşteriler, hastalar, kullanıcılar gibi) iyi tanımak ve onlarla etkileşimde olmak, onların katkı ve katılımını sağlamak; iletişim ve ilişkileri sağlıklı biçimde yöneterek olumlu ve iyi etkiler bırakmak; gerçeklere vakıf olmak; problemleri çözmek ve kararları zamanında vermek; verilen sözleri yerine getirmek, yani icra etmek son derece önemlidir.
Fark yaratabilmenin başlıca iki yolu var:
- Bilimsel yaklaşımla yapılacak işlerin en nitelikli, düzgün ve doğru biçimde yapılması ve hedeflenen sonuçlara ulaşılması;
Bilimsel yaklaşımı bir döngü gibi düşünmek gerek, biz buna ‘icraat’ döngüsü diyelim. Bilgi toplama ve analiz etme; ortaya çıkan fotoğrafa göre yapılması gerekenleri kurgulama, tasarlama ya da planlama; plan ya da kurguya göre ön hazırlıkları yapma ve hayata geçirme. Bilimsel yaklaşım, geri bildirimi ve bilgiyi çok iyi değerlendirir. Ortaya çıkan sonuçları değerlendirdikten sonra iyileştirme ve geliştirme yoluyla aynı döngüye devam etmek söz konusudur. İcraat döngüsünde, önceliklendirme, hedef, odak, disiplinli icraat, performans, değer sunma ve deneyimi yönetme gibi kritik birkaç unsur söz konusudur.
- Yaratıcı ve yeni birşeyler geliştirmek ya da yeni ve farklı biçimde yapmak.
Kutunun dışında düşünmeyi gerektiren yaratıcı ve yenilikçi düşünce yöntemlerini de etkili kullanmak elzem. Genelde her birey beyninin ya sağ ya da sol tarafını ağırlıklı olarak kullanır. Oysa sağ ve sol beyin çatışmasını desteklemek yerine, düşünme ve öğrenme işlemlerini her iki tarafta dengeli olarak kullandığımız takdirde, beynimiz gerçek verimine ulaşır. İnsanlar zekâlarını sınamak ve sınırlarını geliştirmek için farklı yollara baş vururlar.
Nobel ödülü sahibi, Linus Carl Pauling’in dediği gibi:
“İyi bir fikre sahip olmanın en iyi yolu, birçok fikre sahip olmaktır.”
Yenilikçiliği, en etkili biçimde Scott D. Anthony, ‘Etki Yaratan Farklı Birşey’ şeklinde tanımlamaktadır. Özetle, “Etki yoksa, Yenilikçilik de yoktur”. Öyleyse, “Etki Yaratan Farklı Bir Şey” geliştirmek isteyenler, konulara geniş açıdan bakabilmeli, sorunlara ve zorluklara seri ve etkili çözümler üretebilmeli. Daha hızlı ve daha akıllı fikirler geliştirebilmek, yenileşim (inovasyon) ile mümkündür, diyebiliriz. Peki ‘kime göre farklı?’ – algılayana göre… ‘yenileşimin hedef kitlesi kim?’ – farklı birşey olduğunu kabul eden yönetim, vatandaş, müşteriniz, hastanız, eşiniz, dostunuz… ‘etki nedir?’ – problemin çözülmesi, iyileşen performans, yaşam üzerinde ölçülebilir etki, hissiyat ya da tamamiyle yepyeni başka birşey, olabilir.
Organizasyonlar bir sistem gibi işler. Sistemin sağlıklı işlemesi, çarklarının birbiriyle uyumlu biçimde dönmesi, insanların tutkuyla iş üretmesi ve etkili sonuçlara çevirebilmesi için hem yönetici, hem de liderlere gereksinim vardır. Yöneticiler sistemin hedeflendiği gibi işlemesini sağlarken, liderler geleceğe doğru dönüşümü gerçekleştirecektir.
Yöneticiler, karmaşayı yönetebilme, bütçe ve plan hazırlama, amaç ve hedef belirleme, örgütleme (yapı ve rollere karar verme), istihdam (doğru kişiler doğru rolde), organizasyonun amaç ve hedeflerini gerçekleştirme kapasitesini geliştirme, neyin yapılıp yapılmadığını kontrol etme, sorunları çözme ve planların yerine getirilmesini sağlarlar.
Liderler ise, vizyon geliştirme, değişim stratejilerini belirleme, yön çizme, insanları, belirlenen yöne doğru odaklama, iletişimde bulunma, insanların bağlılıklarını sağlama, insanların gereksinim, değer ve duygularına hitap etme, motivasyon sağlama ve ilham verme ve vizyon doğrultusunda çalışılmasını sağlarlar.
Liderlik insanların yapılması gerekeni yapmak istemelerini sağlamaktır. Bunu sağlayacak aksiyonlar şöyledir:
- Yön Belirleme: Nereye gideceğine dair net bir vizyon ve vizyona net biçimde odaklanma
- Anlamlandırma: Liderlik edilen insanlara vizyonun net olarak iletişimi, anlam kazandırma
- Güven Sağlama: İş yapışta tutarlı davranma, insanların gerçekten güven duymasını sağlama
- Yapabilme: Zayıf yönlerini gözden kaçırmadan, kendisine ve yapabileceklerine dair güçlü bir inancı olması.
Yayın: Aneztesi Teknisyen ve Teknikerleri Derneği, Şubat 2015